Chúng ta luôn được khuyên nên rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi chạm vào thức ăn. Vậy xà phòng thực sự có hiệu quả trong việc tiêu diệt vi trùng và vi khuẩn trên tay? Bài viết này cũng sẽ đề cập đến sự khác biệt giữa xà phòng và nước rửa tay.

 

Xà phòng đã trở thành công cụ giúp vệ sinh cơ thể không thể thiếu trong cuộc sống thường ngày của chúng ta. Rửa tay bằng xà phòng sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng tồn tại trên da. Đó là những loại vi trùng có thể dễ dàng lây truyền trở thành mầm mống gây ra các dịch bệnh nguy hiểm đến sức khỏe.

 

Một số bệnh có thể lây lan do không rửa tay:

Norovirus có thể lan truyền qua không khí, tiếp xúc qua da khi người ta không rửa tay gây ra các chứng bệnh như viêm dạ dày, viêm ruột. Các triệu chứng của bệnh thường gặp là nôn mửa, tiêu chảy, mất nước... Nhiều người sẽ bị co thắt dạ dày, đau nhức khắp cơ thể, sốt cao. Điều quan trọng nhất để phòng tránh nhiễm norovirus là luôn giữ cơ thể và bàn tay sạch sẽ. Do đó, cần lưu ý rửa tay sạch sẽ với xà phòng và nước, không lạm dụng các loại gel rửa tay bởi chúng không có tác dụng giết chết norovirus. Không chạm tay vào miệng và mũi. Nếu gia đình bạn có ai nhiễm norovirus thì càng cần chú ý rửa tay cẩn thận hơn.

 

Viêm gan siêu vi A là bệnh nhiễm vi-rút ảnh hưởng đến gan gây đau bụng, vàng da, mệt mỏi và sốt. Viêm gan A thường lây lan qua sự nhiễm bẩn thức ăn. Do đó, để tránh mắc phải căn bệnh này, tốt nhất nên rửa sạch tay trước và sau khi chạm vào thức ăn.

 

Một số bệnh dịch lây lan qua đường không khí. Nhiều người có thói quen dùng tay che miệng khi ho hoặc hắt hơi, vi khuẩn sẽ xâm nhập vào bàn tay. Nếu không rửa sạch tay thì vi khuẩn sẽ lây lan ra không khí, là nguồn gốc của dịch bệnh.

 

Bệnh nhiễm trùng gây ra bởi vi khuẩn kháng sinh, ví dụ: MRSA. Vi khuẩn MRSA tồn tại trong môi trường chăm sóc y tế, xâm lấn người có hệ thống miễn dịch suy yếu đang nằm điều trị tại bệnh viện. MRSA thường gây ra các bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng và đe dọa sự sống như nhiễm khuẩn huyết, nhiễm khuẩn vết mổ và viêm phổi. Phương thức lây truyền vi khuẩn MRSA từ người bệnh đến những người khác chủ yếu thông qua bàn tay, đặc biệt là bàn tay của nhân viên chăm sóc y tế. Khi các biện pháp vệ sinh thích hợp như rửa tay bằng xà phòng, nước hoặc dung dịch cồn không được thực hiện, vi khuẩn có thể lan truyền khi tiếp xúc với những người khác.

 

Xà phòng có thể tiêu diệt hết vi khuẩn gây bệnh?

Những mầm gây bệnh bao gồm cả vi khuẩn, vi-rút và nấm. Bánh xà phòng ẩm ướt tích tụ nhiều mầm bệnh hơn. Bởi vì khi xà phòng trộn với nước, chất béo của xà phòng bị vỡ và phình ra. Điều này cho phép vi khuẩn từ bàn tay dính vào bánh xà phòng ướt và trú ngụ ở đó. Tuy nhiên, do xà phòng tan trong nước nên chỉ cần rửa sạch bánh xà phòng trước khi sử dụng sẽ làm giảm vi khuẩn trên đó. Bánh xà phòng ở nhà an toàn và ít vi khuẩn hơn do có ít người sử dụng hơn.

 

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, rửa tay bằng xà phòng và nước ấm làm tăng hiệu quả trong việc tiêu diệt mầm bệnh. Nếu bạn đang sống một mình hoặc với một vài thành viên trong gia đình và sử dụng xà phòng thanh để vệ sinh thì không phải bận tâm, vì bạn có thể loại bỏ hầu hết vi khuẩn bằng cách rửa tay kỹ lưỡng. Cân nhắc việc sử dụng xà phòng cũng có thể gây ảnh hưởng đến da tay. Xà phòng dạng rắn có độ pH cao, loại bỏ dầu tự nhiên từ da tay và sẽ gây khô da.

 

Cũng theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh, xà phòng dạng lỏng là nơi trú ẩn của nhiều mầm bệnh hơn. Vì vậy, xà phòng dạng lỏng nên được bảo quản kĩ. Nếu muốn tái sử dụng chai đựng xà phòng nên rửa sạch triệt để trước khi đổ thêm xà phòng mới vào.

 

Nước rửa tay có thể tiêu diệt 100% vi khuẩn gây bệnh? Hiện nay, nhiều người có thói quen sử dụng nước rửa tay thuận tiện để làm sạch tay và làm giảm vi khuẩn nhưng hầu hết các loại nước rửa tay có chứa 60% cồn và không đủ để diệt khuẩn. Chúng không có hiệu quả như khi bạn rửa tay với một bánh xà phòng. Hơn nữa, nhiều loại nước rửa tay có chứa phthalate được sử dụng như một chất tạo mùi hương. Đây là chất hóa học đầu hại khi xâm nhập vào cơ thể sẽ làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

 

Rửa tay thế nào là đúng?

Các chuyên gia khuyến cáo, mọi người nên rửa tay sạch trước khi chuẩn bị thức ăn và sau khi đi vệ sinh hoặc sau khi tiếp xúc với những đồ vật ở nơi công cộng. Thời gian rửa tay phải đảm bảo trong khoảng 20 giây, chà xà phòng từ mu bàn tay, móng tay và giữa các ngón tay để loại vi khuẩn và bụi bẩn trên da. Rửa sạch bằng nước và lau tay bằng khăn khô. Dù bạn rửa tay sạch đến đâu cũng không có tác dụng nếu bạn bỏ qua việc làm khô tay. Bàn tay ẩm ướt có thể dễ dàng bị lây lan vi trùng hoặc vi khuẩn từ các bề mặt tiếp theo mà bạn chạm tay vào.

(Theo Bộ Y tế)